Viking Alfabesi Kullanımı ve Tarihi
21 Temmuz 2024

Viking Alfabesi Kullanımı ve Tarihi

Viking Alfabesi olarak adlandırılan alfabe, Futhark alfabesi veya Runik alfabe olarak bilinir. Kuzey Avrupa'da yaşayan Germen halkları tarafından kullanıldığından, bazen Viking Alfabesi olarak da adlandırıldığı görülmektedir. Futhark adı, Türk alfabesine 'abece' denilmesine benzer bir şekilde oluşturulmuştur. Bu isim, alfabenin ilk altı harfinden meydana gelir. Anlam olarak ise İskandinav mitolojisinde, yani Kuzey Avrupa halklarının mitolojisinde 'göksel yaşam' anlamına karşılık gelir. Zaten bu alfabede yer alan yirmi dört harf İskandinav halkı tarafından belirlenmiş yirmi dört takım yıldıza karşılık gelmektedir.

Runik alfabe adı ise Eski Cermen alfabesini kullanan halklara, yani Vikingler gibi halklara 'runes' ya da 'runlar' denilmesinden dolayı 'rune' kelimesinden türetilmiştir. Daha önce bahsedilen yirmi dört takım yıldızının meydana getirdiği hat da Viking halkı tarafından 'rune' ve 'run hattı' olarak adlandırılmıştır. İlk başlarda yirmi dört harf olan alfabenin milattan sonra sekiz yüz yılları civarında on altı harfe indirildiği düşünülür. Milattan sonra ikinci yüzyıl ve milattan sonra on yedinci yüzyıl arasında örnekleri olan runik yazıların oldukça büyük bir bölümü İsveç'te, diğer kısmı ise Danimarka ve Norveç'te bulunmaktadır. Genelde kaya üzerine kazılan bu yazıların toplam adedi beş binin üstündedir. Ayrıca Britanya Adaları, Grönland, İrlanda ve İzlanda ülkelerinde de runik yazı örneklerine rastlanmıştır. Runik yazı olarak adlandırılan yazı türleri, Macarlar ve Etrüskler gibi Avrupa ülkelerinde yaşayan halklar ile ilk çağ Orta Asya halkları tarafından da kullanılmıştır.

Futhark Yazısı ve Üç Ana Grubu

Viking alfabesi olarak adlandırılabilecek yazı sistemi, yani Kuzey Avrupa halkı tarafından kullanılan Futhark yazısı, kullanılan türe göre üç grupta incelenir. Bu üç grup ise İskandinav tarzı, Töton tarzı ve Angıl tarzı olarak adlandırılır. Kullanılan bu yazı türünün kaynağı hakkında net bir bilgi yoktur. Ancak Avrupalı dil bilimcilerinin dahi okurken zorlandıkları bu yazı türleri, yani Runik yazılar, Futhark veya Viking yazılar içerisinde sayılan Göktürk Alfabesi veya Orhun Alfabesi üzerinde uzmanlaşan Türkologlar veya Türk bilimcileri ancak bu yazıyı okumaktadırlar. Bu sebeple Ön Türk halkının başka bir yere göç ederken bu yazı türünü de yanlarında götürdükleri veya Asya ya da Anadolu'dan göç ederken Avrupa'ya gelen Etrüsklerin runik yazı türlerini Avrupa'ya getirdikleri gibi bazı teoriler vardır. Ancak bu teoriler bulunsa dahi Avrupa'daki runik yazı örnekleri ile Futhark ve Viking alfabeleri ile Orta Asya'da kullanılmakta olan Göktürk alfabesi gibi yazı türlerinin akraba oldukları herkes tarafından kabul edilir.

Viking Alfabesinin Önemi

Sonuç olarak, Viking alfabesi veya Futhark alfabesi olarak adlandırılmakta olan runik yazı türü, insanlık tarihi bakımından oldukça önemli bazı sırları açıklamakta olan bir yazı türüdür. Bulunan yeni tarihi yazıtlar ile eserler, yazı türünün kaynağının ne olduğunu açıklamaktadır. Böylece tarihin içinde bulunduğu dönem ile alakalı olan konulara ışık tutmak ve tartışmalara bir son vermek mümkün olur. Tabii ki de başka bir tarafı ile de günümüz toplumlarında halen bilinen İskandinav mitolojisi ile ilgili çok önemli bilgilerin sağlanması, Viking Alfabesinin en önemli yönlerinden bir tanesidir.

Ekstra Bilgiler
  • Runik yazılar genellikle dikey veya yatay hatlar üzerinde yazılırdı. Bu, taşlara kazınmasının daha kolay olmasını sağlardı.
  • Runik yazıların bir kısmı, büyüsel ve dini metinler içerir ve bu metinlerin bazıları koruma, iyileştirme veya kehanet amacıyla kullanılmıştır.
  • En bilinen runik yazıtlar arasında İsveç'teki Rök Runestone ve Danimarka'daki Jelling Stones yer alır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Özakın

21 Temmuz 2024 Pazar

Viking Alfabesi olarak bilinen Futhark veya Runik alfabe, gerçekten Kuzey Avrupa'da yaşayan Germen halkları tarafından kullanılmış mıydı? Bu alfabenin İskandinav mitolojisi ile olan bağlantısı nelerdi ve runik yazıların yirmi dört takım yıldızına karşılık geldiği doğru mu? Ayrıca, Futhark yazısını okumakta zorlanan Avrupalı dil bilimciler bu yazı türünün kaynağı hakkında ne gibi teoriler ileri sürmüştür?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Özakın,

Futhark ya da Runik alfabe, gerçekten de Kuzey Avrupa'da yaşayan Germen halkları tarafından kullanılmıştır. Bu alfabe, özellikle İskandinavya, Almanya ve Britanya Adaları'nda bulunmuştur. Futhark'ın İskandinav mitolojisi ile olan bağlantısına gelince, bu yazılar genellikle tanrılar, mitolojik kahramanlar ve büyülü ritüellerle ilişkilendirilmiştir. Örneğin, Odin'in runik bilgiyi keşfetmek için kendini Yggdrasil ağacına asması gibi anlatılar, runik yazılara mistik bir değer katmıştır.

Runik yazıların yirmi dört takım yıldızına karşılık geldiği teorisi, bazı araştırmacılar tarafından öne sürülse de, bu konuda kesin bir kanıt bulunmamaktadır. Çoğu akademisyen, bu tür iddiaları spekülatif bulur ve daha fazla arkeolojik delil gerektirir.

Futhark yazısını okumakta zorlanan Avrupalı dil bilimciler, bu yazı türünün kaynağı hakkında birkaç teori ileri sürmüştür. Bunlardan biri, Runik alfabenin Latin veya Yunan alfabelerinden esinlenmiş olabileceğidir. Başka bir teori ise Runik yazının, Etrüsk yazı sisteminden türemiş olabileceğini öne sürer. Ancak, bu teorilerin hiçbiri kesin olarak kanıtlanmamıştır ve Runik alfabenin kökeni hala tam olarak anlaşılmayı beklemektedir.

Sevgilerle,

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Alfabe Sırası

Alfabe Sırası

Süryani Alfabesi ve Harfleri

Süryani Alfabesi ve Harfleri

Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Alfabeler

Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Alfabeler

Moğol Alfabesi ve Harfleri

Moğol Alfabesi ve Harfleri

Sanskrit Alfabesi Kullanımı ve Tarihçesi

Sanskrit Alfabesi Kullanımı ve Tarihçesi

Güncel

Kiril Alfabesi Kullanımı ve Tarihi

Kiril Alfabesi Kullanımı ve Tarihi

Güncel

Ermeni Alfabesi Yazılışı ve Okunuşları

Ermeni Alfabesi Yazılışı ve Okunuşları

Güncel

Kırgız Alfabesi Kullanımı ve Tarihçesi

Kırgız Alfabesi Kullanımı ve Tarihçesi

İspanyolca Alfabe Kullanımı ve Tarihi

İspanyolca Alfabe Kullanımı ve Tarihi

Çin Alfabesi Yazılışı ve Okunuşu

Çin Alfabesi Yazılışı ve Okunuşu

Kuranı Kerim Alfabesi

Kuranı Kerim Alfabesi

Görme Engelliler Alfabesi

Görme Engelliler Alfabesi

Alfabe Çeşitlerinin Özellikleri

Alfabe Çeşitlerinin Özellikleri

Almanca Alfabe Kullanımı ve Tarihi

Almanca Alfabe Kullanımı ve Tarihi