Alfabenin Tanımı ve Kökeni Alfabe, dilimizdeki sesleri temsil eden harflerin düzenli bir dizilişidir. Alfabe kavramı, Türkçede sıkça "ABC" olarak da anılır. Bu terim, Türk alfabesinin ilk üç harfi olan 'A', 'B' ve 'C' harflerinden türetilmiştir. "Alfabe" kelimesi, dilimize Fransızcadan girmiştir ve kökeni Eski Yunanca'daki "alfa" ve "beta" harflerinin birleşiminden gelmektedir. Türk alfabesi, Latin harfleri dikkate alınarak düzenlenmiş ve Cumhuriyet'in ilanından beş yıl sonra, yüce önder Mustafa Kemal Atatürk tarafından 1 Kasım 1928 tarihinde kabul edilmiştir. 1353 sayılı "Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun" ile yasalaşan bu düzenlemeye göre, Türk alfabesinde 29 harf bulunmaktadır. Alfabenin Tarihçesi Alfabenin doğuşu, yazının doğuşuyla eş zamanlı olarak Sümerlere, yani günümüzden yaklaşık 5000 yıl öncesine dayanır. Bu ilk yazı sistemine "çivi yazısı" adı verilmiştir. Çivi yazısına benzeyen simgelerle Sümerleri takip eden birçok Mezopotamya uygarlığı, dillerini taşa, toprağa ve kağıda dökmüştür. Modern alfabenin kökeni ise Fenikelilere dayanmaktadır. Fenikeliler, bu alfabeyi Mısır alfabesinden esinlenerek geliştirmişlerdir. Fenikelilerin tüccar olması sayesinde bu alfabe, bütün Akdeniz çevresindeki ülkelere yayılmıştır. Arapların, Yunanların, İbranilerin ve Latinlerin alfabeleri hep Fenikelilerin alfabesinden türemiştir. Türk Alfabesinin Gelişimi Türkler, ilk olarak milli bir alfabe olan Orhun alfabesini kullanmışlardır. Daha sonra Uygur alfabesini benimsemişlerdir. Göktürklerin kendi yarattıkları bu alfabe, taşa ve tahtaya kazımaya elverişli köşeli hatlı harfler içermekteydi. Uygur alfabesi, batıda Osmanlı Türkleri dahil, 15. yüzyıl sonlarına kadar birçok ülke tarafından kullanılmıştır. Otlukbeli Zaferi'nden sonra Fatih Sultan Mehmet, Uygur alfabesiyle bir fetihname yazdırmıştır. İslamiyet'in kabulüyle birlikte Arap alfabesi yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Arap alfabesi, özellikle Osmanlılar döneminde büyük bir gelişme göstermiş ve bu yazı türü adeta bir sanat, hüsnü hat şeklini almıştır. Karay Türkleri gibi Yahudi Türk toplumları ise İbrani alfabesini kullanmışlardır. Cumhuriyet Sonrası Türk Alfabesi Cumhuriyetin ilanından sonra Latin alfabesine geçilmiştir. Türkçe, komşu dillerden etkilenmiş, fakat kendisi de başka dilleri etkilemiştir. Çince ve diğer dillerden birçok kelime dilimize girmekle birlikte, Türkçeden de diğer dillere birçok kelime geçmiştir. Türk Alfabesindeki Harfler A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z a b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z Kanun'da önce “i” sonra “ı” belirtilmişse de yaygın ve yerleşmiş olan sıraya göre önce “ı” sonra “i” gelmektedir. |
sanane bundan
18 Mayıs 2024 Cumartesibence güzel ama bu kadar bahsetmişsiniz başka ülkelerdeki alfabeleride belirtirseniz daha iyi olur:)
Cevap yazAdmin
18 Mayıs 2024 CumartesiSanane bundan,
Görüşlerinizi paylaştığınız için teşekkürler. Farklı ülkelerdeki alfabelerle ilgili detaylar eklemek gerçekten de iyi bir fikir. Gelecek yazılarımda bu önerinizi dikkate alacağım.
Selamlar!