Osmanlıca alfabe, Osmanlı İmparatorluğu döneminde kullanılan ve Arap harflerinden türetilmiş bir yazı sistemidir. Bu alfabe, Arap alfabesi temel alınarak oluşturulmuş olup, Arapçada bulunmayan bazı harfler eklenmiştir. Eklenen harflerin dışında kullanılan diğer harfler çim, gef, pe, nef ve je harfleridir. Osmanlıca alfabesi toplamda 34 harften oluşan bir yazı sistemidir. Alfabede sesli harfler ve harekeler yerine çoğunlukla vav, elif, ye ve he harfleri kullanılır.

Alfabede yer alan harflerin kullanımı şu şekildedir:

Osmanlıca alfabesi, Arap alfabesindeki eklemelerle oluşturulduğu için Türkçeye çevrilmesi oldukça zordur. Ancak, Türk toplumunun İslamiyet'i kabul etmesinden sonra, Osmanlıca alfabesi yüzyıllar boyunca Arap alfabesine uyarlanmış ve kullanılmıştır.

Osmanlı alfabesi, sağdan sola doğru yazılır ve okunur. Osmanlı alfabesinde kullanılan Arap harflerinin temel ya da küçük harf ayrımı yoktur. Arap harfleri sözcüklerin başında, sonunda ya da ortasında farklı şekilde yazılabilir. Ancak, bazı harfler (re, je, dal, vav ve zel) yazılırken sonraki gelen harflerle birleşmez.

Osmanlı alfabesindeki esas hedef, yazımından ziyade yazılmış olan Arapça metinlerin doğru bir şekilde okunmasıdır. Osmanlı alfabesine eklenen harfler özellikle Farsça dilinden kalıplar ve ekler ile yer verilmiştir. Osmanlı edebiyatında Fars harflerinin etkisi daha fazla görülmektedir. Ayrıca, Osmanlıca alfabesinde kullanılan Arapça harfler genellikle sözcüklerin içinde farklı biçimlerde kolaylıkla yazılabilir.

Osmanlıca alfabe, Osmanlıca ve Osmanlı Türkçesi olarak isimlendirilen dilin yazımı için kullanılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun resmi evraklarının yazılmasının dışında, saray yazışmalarında, idari işlerde, sanatsal ve bilimsel eserlerin yazımında Osmanlıca alfabesi kullanılmıştır. Ayrıca, Osmanlıca alfabesi hem İslami tarih hem de Türk tarihi açısından önemli bir kaynaktır. Geçmişte kullanılmış olan Osmanlıca ve Osmanlı alfabesi ile yazılan bu kaynaklar insanlık tarihi için çok değerli eserlerdir.

Osmanlıca alfabesi, farklı yazı biçimi kullanılması nedeniyle yazılmış olan Osmanlıcayı Türkçeye çevirmek oldukça zordur. Eğer hem Osmanlıca alfabesi hem de Arap alfabesi kullanılarak Türkçe sözcükler yazılmak istenirse, mutlaka Osmanlıca ve Arap alfabelerinin bütün özellikleri bilinerek, kullanılan seslerin doğru yerlerde yazılması ve okunmasını sağlayacak şekilde yazılmasına özen gösterilmelidir.