Makedon Alfabesi Kullanımı ve Tarihi
07 Temmuz 2024

Makedon Alfabesi Kullanımı ve Tarihi

Makedon Alfabesi

Makedonca'nın yazımı için kullanılan Kiril alfabesi, 1945 yılında Tito'nun yönlendirmesiyle Anti-Faşist Makedon Meclisi tarafından oluşturulmuştur.

Makedon alfabesi 31 harften oluşmaktadır. Makedon alfabesindeki "S" harfi Latin alfabesinden gelme değildir. Sadece "J" harfi Latin alfabesinden alınmıştır. Yunan Stigma harfi ile Latincedeki "S" harfinin benzerliği tamamen rastlantısaldır.

Makedonca, Güney Slav dillerinin doğu grubuna aittir ve Makedonların ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin resmi dilidir. Makedonca, yazıya dökülen ilk Slav dilidir ve yazıya dökülmesiyle gelişmeye başlamıştır. Makedon dili, yüzyıllarca komşuları tarafından inşa edilmiştir. Bulgarlar, Makedoncayı Bulgarcanın bir diyalekti olarak kabul etmişlerdir. Makedonca, ilk gelişmesine rağmen ilk sözlük 1875'te Pulevski tarafından kaleme alınmıştır.

Makedon Alfabesi Tarihçesi

Makedon alfabesi, 1903'te standart hale getirilmiştir ve 1945'te Tito ve Anti-Faşist Makedon Meclisi tarafından resmiyet kazanmıştır. Fonetiğine uygun harflerle Misirkov adlı Makedon dilbilimci tarafından ilk defa 1903 yılında oluşturulmuştur. 1945'te yazıda uyum sağlamak amacıyla aynı seslerle Anti-Faşist Makedon Meclisi tarafından yeniden düzenlenmiştir.

Bulgarlar, çok uzun yıllar boyunca Makedonya'nın varlığını kabul etmemişlerdir fakat 1999 yılında imzalanan protokol ile Makedon Cumhuriyeti'nin resmi dili olarak Makedonca'yı kabul etmişlerdir. Makedonca üç temel döneme ayrılır:
  • Eski Makedonca: Dokuzuncu yüzyıl ve on sekizinci yüzyıl arası
  • Yeni Makedonca: 1802 ve 1944 yılları arası
  • Çağdaş Makedonca: 1945 yılından günümüze kadar

Makedon Alfabesinin Çeşitlemeleri

Makedon alfabesi, Bulgar alfabesi, Rus alfabesi, Sırp alfabesi ve Ukrayna alfabesi ile benzerlikler taşır.

Makedonca, dokuzuncu yüzyılda yazı dili olarak geliştirilmeye başlanmıştır. Buna rağmen bazı Balkan Slav ülkeleri tarafından yüzyıllarca inkâr edilmiştir. Makedonca, diğer Slav ülkeleri tarafından yasaklanmış ya da dillerinin bir lehçesi olarak gösterilmeye çalışılmıştır. Bu nedenle dünya ülkelerinde olduğu gibi bizim ülkemizde de yeterince tanınmış bir dil değildir. Bundan 40 yıl öncesine kadar Slav dillerinden bahsedilirken Makedonca'dan pek söz edilmezdi ve Makedonca ile ilgili çok az bilgi verilirdi. Aslında Makedonca, Rusça, Sırpça, Slovence ve Bulgarca gibi Slav grubu dillerinden biridir.

Bu dil, beşinci yüzyılda Balkan yarımadasına yerleşen Slavlar arasında oluşmaya başlamıştır. Balkan dillerine etkisi ile daha doğrusu Balkan dilleri ile ilişki kurarak gelişen Makedonca, on beşinci yüzyılda yazı dili olarak varlığını göstermeye başlamıştır. Osmanlı Dönemi'nde ise Makedonca, Osmanlı'nın etkisi ve Türkçe'nin etkisinde kalmıştır.

Makedon alfabesinin, Slav dilinin bir edebiyat dili haline gelmesinde Kiril ve Metodiy kardeşlerin payı çok büyüktür. 962 yılında Rastislav, ülkesini Almanların kültürel ve siyasi etkisinden kurtarmak için Bizans Çarı'ndan yardım ister. Bizans Çarı da Kiril ve Metodiy kardeşleri gönderir. Bu iki kardeş, öncelikle Moravya Slavları'na Hristiyanlığı kabul ettirmek için on kitap çevirisine başlarlar. Çeviri öncesi otuz sekiz harfli bir alfabe hazırlarlar. Böylece Makedonların edebiyatı gelişmeye başlar.

Makedonca, Yunan ve Bulgar kiliselerinin amansız etkisi yüzünden 12. yüzyıllar arasında en geç gelişen dildir. Makedon halkı, dilinin yazı dili olarak gelişmesini 16. yüzyıl ile 19. yüzyıl arasında el yazmalarında görmüştür. Makedon alfabesi, 1944 yılından sonra Makedon halkının gayretleri sayesinde devletin resmi dili olarak kabul edilmiştir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Popüler İçerikler

Alfabe Sırası

Alfabe Sırası

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Görme Engelliler Alfabesi

Görme Engelliler Alfabesi

Gürcü Alfabesi Özellikleri ve Kullanımı

Gürcü Alfabesi Özellikleri ve Kullanımı

Göktürk Alfabesi

Göktürk Alfabesi

Alfabe Nedir? Alfabelerin Özellikleri Nelerdir

Alfabe Nedir? Alfabelerin Özellikleri Nelerdir

Viking Alfabesi Kullanımı ve Tarihi

Viking Alfabesi Kullanımı ve Tarihi

Güncel

İbranice Alfabe Kullanımı ve Tarihi

İbranice Alfabe Kullanımı ve Tarihi

Güncel

Enokyan Alfabesi Kullanımı ve Tarihi

Enokyan Alfabesi Kullanımı ve Tarihi

Güncel

Dilsiz Alfabesi Nedir ve Nasıl Kullanılır?

Dilsiz Alfabesi Nedir ve Nasıl Kullanılır?