Ukrayna Alfabesi
Ukrayna alfabesi, Ukrayna ülkesinin resmi dili olan Ukraynacayı yazmak ve okumak için kullanılan alfabedir. Eski tarihlerden gelen Kiril alfabesinin Ulusal olan varyasyonlarındandır. Bazen Ukraynaca metinler bazen Kiril alfabesi ile okunamadığın da Latinceye çevrilerek romanize edilirler. Bu alfabe 33 harften oluşan bir alfabedir. İçerisinde 38 fonem ses bulunmaktadır.
Ukrayna alfabesinde yazım kuralları fonetik ilkelere göre düzenlenmştir. Bir harf bu alfabede genelde bir ses için kullanılır. Alfabede 20 ünsüz harf ve 2 yarı ünlü harf vardır. İnceltme işareti olarak kullanılan harfin fonetik değeri yoktur. Fakat kendinden önce kullanılan ünsüz harflerin yumuşatıcısı olarak bilinmektedir. Ayrıca Ukrayna alfabesinde belirli ünlüler takip edilirken bazı ünsüz harfler damak yolu ile söylenmektedir. Bu durumların hepsi alfabenin fonetik ilkelerinde bulunan istisnalardır. Aralarda bazı harflerde iki ses için kullanılmaktadır. Ukrayna alfabesi diğer Kiril alfabeleriyle karşılaştırıldığında karşımıza Rusça, Doğu Slav, Belarusça ve Rusince gibi diller karşımıza çıkmaktadır.
Ukrayna alfabesi, 19. Yüzyılda özellikle öğrenmesi zor olan etimolojik alfabeleri kültürel yenilemeye maruz bırakarak anlaşılabilir bir hale getirmiştir. Ukrayna ülkesi uzun yıllar Sovyetler birliği ve Rusya altında olan bir ülke iken çoğu zaman lehçeleri dil baskısından ötürü Latinceye çevrilmiştir. Ukrayna halkı tarafından bu durum alfabelerin savaşı olarak nitelendirilmiştir.
1925 yılında Ukrayna SSC Ortografi Düzenlenmesi Komisyonu düzenleyerek Ukraynacılık sürecini başlatmıştır. Kendi içerisinde Sovyet Ukraynacılar ile normal Ukraynacılar arasında değişken bir alfabeye dönüştürülen Ukrayna alfabesi 1930 yılında Stalin Hükümeti tarafından Ukraynacılık politikasına karşı gelmiştir. 1933 yılında bu yüzden ötürü uyarlanan ortografik yenilikler kaldırılarak, yapılan reformlara itibarsızlık ve milliyetçilik gibi duygulara kapılmakla suçlanmıştır.
Ukrayna alfabesi, halen SSCB döneminden kalıntılar ile kullanılmaktadır. Bazı değişiklikler yapılmış olsa da halen SSCB'nin alt yapısı içerisinde vardır. Özellikle 1990 yılında SSCB tarafından yeniden yayınlanan ortografi de bazı harfler Ukrayna alfabesine eklenmiştir. Daha sonrasında ise yumuşatma işareti alfabenin sonuna eklenerek son hali belirlenmiştir.
Her toplumun kendi dili olması gerekmektedir. Ama soğuk savaş dediğimiz diller ve kültürler savaşında maalesef güçlü olan zayıf olanı medeniyetle yani kendi medeniyetini işleyerek yok etmektedir. Dünyanın en büyük silahı aslında kültürü yok edip dillerini ve aslını dünyadan silmektir.
20.01.2024 09:43:30
Ukrayna Alfabesi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
