Hawaii Alfabesi

Hawai Alfabesi, dünyanın en eski dillerinden biri olan Hawai diline ait en az sayıda harflerden oluşan bir alfabedir. Hawai dilinin bir şekilde zaman içinde ve hatta 20. Yüzyılın sonunda yok olacağı görüşü yaygındı. Ancak son yarım asırlık dönemde artan ilgi ve düzenlemelerle okullarda ve üniversitede gösterilmeye başlandı. Bu durumda yok olmaktan kurtulsa bile hala Hawai'de ana dil olan Hawai dilini konuşabilen sayısı çok azdır.
Ülke nüfusunun 1000'de 3'i konuşmakta olup, Hawai alfabesinde sadece 12 adet harf ve 1 adet (') okina denilen ters kesme işareti bulunmaktadır.

Hawai Dili Tarihsel Akışı


Hawai'nin keşfedildiğinde, sadece konuşulan bir dil mevcuttu. Herhangi bir yazı kullanılmamaktaydı. Misyonerlerin 1820'de Hawai'ye gelmeleri ve İncil'i Hawai halkına aktarma çabaları ile konuşma dili yazı diline de uyarlanmıştır. 1826 yılı ile misyonerler Hawai alfabesini oluşturmuşlardır. Bunun akabinde yerel halka okuma yazma öğretilmiş ve İncil Hawai diline çevrilmiştir.

Hawai 1898 yılında ABD'ye bağlandı. Bu durum maalesef Hawai dilinin tüm resmi kurumlarda ve okullarda yasaklanmasına neden oldu. Ancak halk günlük konuşmalarında dilini kullanabiliyordu.

Zaman içinde dilin yok olacağı düşünülmüştür ancak 1978 yılında Hawai dili, İngilizcenin yanında, resmi dil olarak kabul edilerek dilin kurtarılmasına yönelik çalışmalara başlanmış, ilerleyen yıllarda dil okulları açılmıştır.

Hawai Alfabesi


Harfler:
A, E, I, O, U, H, K, L, M, N, P, W   ve ' işaretini (Okina) içermektedir. Kısacası 13 adet diyebiliriz. Hawai dilinin göze çarpan özellikleri şöyledir:
  • Hawai dilinde tüm sözcükler ünlü ile biter. Örneğin;
Kai: Deniz.

Nahele Ma'ukele: Orman.

Kupunakane: Büyükbaba.

Kupunawahine: Büyükanne.
  • Her sessizden sonra mutlaka en az bir tane sesli bir harf ge
  • İki sessiz yan yana bulunmaz.
  • Okina (') sessiz harf olarak sayılmaktadır. Bu işaret içinde bulunduğu sözcüğün anlamını değiştirdiği için harf olarak kabul edilir. Örneğin;
Kai: Deniz demektir. Ancak ka'i şeklinde yazılırsa yönetmek anlamına gelir.

Ters kesme işareti Okina bulunduğu sözcükte bir duraklama yaptırır. Sözcüklerin başında da bulunabilir. Mesela; 'ohi'alomi (Domates) sözcüğü okina ile başlar. Okina 2 ünlü arasında veya başta kullanılır.

Hawai Alfabesi bazen 12 harf bazen 13 harf olarak bahsedilmektedir. Ancak okullarda okinayı da kapsayarak 13 harfli olarak öğretilmektedir.
19.01.2024 10:21:38
Hawaii Alfabesi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.

Sayfayı Düzenle

Hawaii Alfabesi Yorumları

Kırmızı sayıyı girin

2 Yorum Yapılmış "Hawaii Alfabesi"
Bu bence mantıklı Ben bunu sevdim
Reyna . 21.01.2019 20:00:51
Şems veya jambon yazarken ne yparlar
Şems . 19.12.2017

Türk Alfabesi

Türk alfabesi, 1 Kasım 1928 tarihinde 1353 sayılı kanunla kabul edilmiştir. Alfabede Latin harfleri temel alınmıştır. Kabul edilen kanuna göre, alfabede...
Devamını Oku

Alfabe Sırası

Alfabe sırası, Dış ve iç çevremizde doğru iletişim kurmak için diksiyonumuza dikkat etmemiz gerekir. Yanlış telaffuz bizim kendimizi ifade edemememize n...
Devamını Oku

Arap Alfabesi

Arap alfabesi, Latin alfabesinin dışında dünyada yazı dili olarak benimsenmiş ve kullanılmış olan yazı sistemidir. İslam dinini benimsemiş olan ülkelerd...
Devamını Oku

Çin Alfabesi

Çin Alfabesi, dünya üzerinde konuşulan ve yazılan bir dil olmaktadır. Bu alfabenin tarihi oldukça eskiye dayanmaktadır. Yapılan araştırmalara göre 3...
Devamını Oku

Hintçe Alfabe

Hintçe Alfabe, Hintçe bir Hint dilidir. Hindistan'ın yerli halkı antik ve kutsal olan dillerini farklı alfabeler aracılığı ile yazıya dökmüşlerdir. Çok eski ...
Devamını Oku

Alfabe Çeşitleri

Alfabe Çeşitleri; Alfabe kelimesi Fransız kökenli bir kelimedir. Alfabe eski çağlardan günümüze dek ağız ve dil yolu ile bazı seslerin çıkarılmasını sağ...
Devamını Oku

Latin Alfabesi

Latin alfabesinin temelini Latin harfleri oluşturmaktadır. Bu alfabeye Roma alfabesi de denilmektedir. Orijinal Latin alfabesinde 23 harf bulunmaktadır ...
Devamını Oku

Görme Engelliler Alfabesi

Görme engelliler alfabesi, başka bir adı Braille alfabesi, diğer adı da Körler alfabesidir. Louis Braille tarafından 1821 yılında geliştirilmiş v...
Devamını Oku

Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Alfabeler

Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabeler hem yaşadıkları yer hem de yaşam şekillerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Orta Asya'dan günümüze kada...
Devamını Oku

Roma Alfabesi

Roma Alfabesi, Roma alfabesinin diğer adı Latin alfabesidir. Latin kültürünün temelini oluşturur. Roma alfabesinde 23 harf vardır. Roma alfabesi oluşturan bü...
Devamını Oku

Türkçe Alfabe

Türkçe Alfabe, Güzel dilimizin ve eşsiz yurdumuzun alfabesi olan, Türkiye Türkçesinde kullanılan harflerin yer aldığı alfabedir.Tür...
Devamını Oku

Ukrayna Alfabesi

Ukrayna alfabesi, Ukrayna ülkesinin resmi dili olan Ukraynacayı yazmak ve okumak için kullanılan alfabedir. Eski tarihlerden gelen Kiril alfabesinin Ulusal o...
Devamını Oku

Ermeni Alfabesi

Ermeni Alfabesi, Ermenistan'da kullanılan ve 38 harften oluşan bir alfabedir. 31 harf ünsüz harf, 7 harf ise ünlüdür. Okullarda, kiliselerde ve resmî kurumla...
Devamını Oku

İngilizce Alfabe

İngilizce alfabe, toplamda 26 harften oluşan, Türkçe alfabeden farklı olarak q, w ve x harflerini barındıran, Latin alfabesi temel alınarak oluşturulmuş bir ...
Devamını Oku

Enokyan Alfabesi

Enokyan alfabesi; bu alfabe çeşidi İbraniler tarafından alfabeler değiştirilerek meydana getirildiği, tanrı sembolleri ve kutsal melek sembolleri içerdiği be...
Devamını Oku

Kuranı Kerim Alfabesi

Kuran-ı Kerim Alfabesi, İslam dininin ana kitabı olan Kur'an'ı Kerim'de birbirinden güzel ve farklı anlamları ifade eden toplam 28 harf bulunmaktadır. Yazmas...
Devamını Oku

Japonca Alfabe

Japonca Alfabesi, Japonya da Japon halk tarafından kullanılan 3 tür alfabe vardır. Bunlar KanciHiraganaKatakana...
Devamını Oku

Kuran Alfabesi

Kuran Alfabesi, Kur'an'ın kendine has bir dili ve alfabesi olan (Kur'an Alfabesi) tamamen farklı bir kavramı oluşturur. Kur'an'ı Kerim alfabesi 28 harfl...
Devamını Oku

Kiril Alfabesi

Kiril alfabesi, gibi daha birçok alfabeyi bilmeden önce alfabenin ne anlama geldiğini bilmek gerekmektedir. Birinci bin yıldan beri alfabe oluşturmada birçok...
Devamını Oku

Dilsiz Alfabesi

Dilsiz alfabesi, konuşma engeli ile doğan veya sonradan konuşamama problemi yaşayan insanların birbirleriyle veya çevreleriyle iletişim kurmalarını sağl...
Devamını Oku

 

Popüler İçerik
Türk Alfabesi
Alfabe Sırası
Arap Alfabesi
Çin Alfabesi
Hintçe Alfabe
Son Forum Konuları
Alfabe Harfleri
Yardıma İhtiyacım Var
Braille Alfabesi
Şifrenin Açılımı
Harf Konumu
Yardım Sayfaları
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Ocak - 2024