{
    "title": "Gürcü Alfabesi",
    "image": "https://www.alfabe.gen.tr/images/gurcu-alfabesi.gif",
    "date": "21.01.2024 13:31:53",
    "author": "İsmail ANIT",
    "article": [
        {
            "article": "<div><b>Gürcü alfabesi</b> özellikle gürcücenin kullanımında kullanılır. 1940'larda osetçenin yazımında da kullanılmıştır. <b>Gürcü alfabesi</b> Avarlar tarafından da yüzyıllarca Avar dilini yazmak için de kullanılmıştır. Avarlar Gürcü krallıklarıyla Alazan vadisi yüzünden çatışmaya başlayınca <b>Gürcü alfabesi,</b> 16. Yüzyıldan beri yerini Avar dili için düzenlenmiş Ajam alfabesine yerine bırakmıştır. <b>Gürcü alfabesi,</b> günümüzde dünyada kullanılan 14 yazı sistemlerinden biridir. Beş tanesi sesli olmak üzere 33 harften oluşur. <b>Gürcü alfabesi</b>nde büyük-küçük harf ayrımı olmaksızın hepsi aynı biçimde yazılıyordur.</div><div><br></div><div>Gürcü alfabesinin gelişimi:<br></div><div><b>Gürcü alfabesi</b>ni geliştiren olarak Kral Parnavaz bilinir. <b>Gürcü alfabesi</b>nin geliştirildiği tarih olarak kabul edilen zaman dilimi, milattan önce 4. Yüzyıl ile milattan sonra 3. Yüzyıl arasında değişir. <b>Gürcü alfabesi</b>nin üç farklı yazı biçimi vardır. Bunlar Mrgvlovani, Nushuri ve Mhedruli'dir.</div><div><br></div><div>Mrgvlovani, Parnavaz döneminden kalma yazı biçimidir. Mrgvlovani yazı biçimine en son 11. Yüzyılın metinlerinde rastlanmıştır. Nushuri alfabesi, ilk olarak 9. Yüzyıl metinlerinde görülür. Mhedruli alfabesi ise 10. Yüzyıl içinde kullanılmaya başlanmıştır. Nushuri alfabesi dinsel ve bilimsel metinlerde, Mhedruli alfabesi ise resmi ve askeri yazışmalarda kullanılır idi. Bu yüzden Mhedruli, askeri olarak anılmaya başlamıştır.</div><div><br></div><div>Önceden <b>gürcü alfabesi</b>nde 38 harf bulunuyor idi. Daha sonra 19. Yüzyılda <b>gürcü alfabesi</b>nde basitleştirilmeye gidildi ve şimdiki halini almıştır. <b>Gürcü alfabesi</b>nde her harf bir fonemi karşılamaktadır. Ayrıca <b>gürcü alfabesi</b> yazıldığı gibi direk okunur.</div><div><br></div><div>Arkaik dönem bir yana bırakılırsa eski gürcüceyi şimdi de anlamak mümkündür. Koşulların gerektirdiği gibi alfabede değişikler olmuş, ama dilde değişiklikler olmamıştır. Alfabenin eskiliğine karşın bu alfabeyle yazılmış en eski metinler milattan sonra 5. Yüzyıl zamanında olduğu bilinmektedir. Bu en eski yazılı belge, Filistin'deki gürcü manastırında mozaikle çevrelenmiş biçimde Mrglovani alfabesiyle yazılmış dört gürcü yazıtıdır. Bu yazıtların tarihleri 433 yılı olarak bilinmektedir. Bu tarihlerde Gürcistan'da Asomtavruli yazısıyla yazılmış yazıtlar olduğu varsayılmaktadır. Bolnisi manastırındaki bu yazıtların tarihi 493 yılı olarak belirlenmiştir. 5-6. Yüzyıllardan kalma başka gürcü alfabesi ile yazılmış sanat eserleri de günümüze ulaşmıştır. Mtsheta'daki Cvari kilisesindeki yazıtlar 6 ve 7. Yüzyıllara ait olduğu saptanmıştır.</div><div><br></div><div>Gürcü edebiyatının en eski metinleri de yine 5. Yüzyılda olduğu bilinmektedir.</div>"
        }
    ]
}